WEB

Web Tasarımcılarının Bilmesi Gereken Terimler

Domain (Etki Alanı) : Domain (alan adı) kısaca bir web sitesinin adı olarak açıklanabilir. İnternet siteleri IP adresleri üzerinden yayın yaparlar ancak bir ip adresi üzerinde onlarca web sitesi barınabilir bununla birlikte IP adreslerinin akılda kalması zor olacağından ötürü web siteleri için domain adresleri kullanılır

Hosting(Barındırma): İnternet sitenizin tüm dünyada yayınlanabilmesi için bir web sunucusu üzerinde barındırılıyor olması gerekir web sunucusunda web sitenize ait dosyaların tutulduğu alan hosting olarak tanımlanır.

Bandwidth (Bant Genişliği): İnternet sitenizi ziyaret eden kullanıcılar, kullandıkları bilgisayar,tablet,telefon yada diğer mobil cihazlar ile web sitenizin yayınlandığı sunucu arasında bir dosya aktarım(veri trafiği) işleminin gerçekleşmesine sebep olurlar gerçekleşen bu trafiğe ait toplam veri miktarının üst sınırına bandwidth yani bant genişliği adı verilir.

URL: Web adreslerinin resmi ismidir ve Uniform Resource Locator kelimelerinin kısaltması olarak kullanılır.

HTTP :Hyper Text Transfer Protocol” yani “Hiper Metin Transfer Protokolü“dür. 1990 yılından beri dünya çapında ağ üzerinde (www-world web wide) kullanılan bir iletişim protokolüdür.

FTP : FILE TRANSFER PROTOCOL baş harflerinin kısaltmasıdır. İnternete bağlı bir bir bilgisayardan diğerine (her iki yönde de)dosya aktarımı yapmak için geliştirilen bir internet protokolü ve bu işi yapan uygulama programlarına verilen genel addır.

WWW: World Wide Web harflerinin kısaltmasıdır. Dünyadaki bilgisayarların birbiriyle iletişim kurabildiği, görüntü, ses ve veri paylaşımının yapılabildiği tüm dünyaya yayılmış büyük bir ağdır. Her bir internet sitesinin kendine ait www. ile başlayan bir adresi vardır.

Front-end developer:  Web sayfasınında ekranda görünen kısımları kodlayan kişidir. Genellikle HTML,CSS ve Javascript alanında kendini geliştirir.

Back-end developer: Web sayfalarının sunucu tarafında çalışan kısımlarını kodlar. Sunucu taraflı Script(PHP, ASP, JSP vs.) dilini ve veritabanı kısmınında kendini geliştirir.

Full-stack developer: Web sayfalarının her iki kısmında da çalışabilen kişilerdir. Veritabanından son tasarımına kadar her aşamada yer alabilir.  Front-end developer ve Back-end developerların kullandığı programlama dillerini kullanılır.

301 redirect (301 Yönelendirme) :  Bir URL’den diğerine, genellikle eski web sitenizden yeni web sitesine kalıcı yönlendirmeler. 301 yeniden yönlendirmeleri, eski web sayfalarından yerini alan yeni sayfalara trafik yönlendirmek için de kullanılır.

404 (Hata Sayfası) : Bir kullanıcının, web sitenizde mevcut olmayan bir sayfaya erişmeye çalıştığında gördüğü sayfadır. Bu hata genellikle silinmiş bir sayfaya ulaşmak isterken karışmıza çıkar. Bu sayfada kullanıcıya neler yapması gerektiği konusunda bilgiler verilir.

ALT attribute:  Sayfa yüklenirken resim yer tutucunun içinde görüntülenen alternatif metni belirtmek için kullanılır.  ALT metni, bir web sitesinin SEO, ADA uyumluluğu ve genel web erişilebilirliği için optimize edilmesinde rol oynar.

Cookie (Çerez) :  Bir web sitesinden bir tarayıcıya gönderilen ve bir ziyaretçinin bilgisayarındaki sabit diskte saklanan anonim bir benzersiz tanımlayıcı ve ziyaret bilgisi içeren küçük bir metin dosyasıdır. Bu veriler, kimlerin web sitesini ziyaret ettiğini, hangi sıklıkta ziyaret ettiklerini, hangi siteyi en çok ziyaret ettikleri bölümlerini ve tercihlerini içerebilir.

İçerik Yönetim Sistemi (CMS –Content Management System ) : Web sitenizdeki içeriği kontrol etmek için kullanılan bir yazılım sistemi. Bu, web sitenizin “arka planı” na giriş yapmanıza ve metin ve resimleri düzenlemenize olanak tanır. Bazı örnekleri arasında Sanalog, WordPress , Joomla ve Drupal bulunur.  Bir CMS, HTML teknik bilgisi veya dosyaların yüklenmesi gerektirmeden web sitesi içeriğinin yayınlanmasını basitleştirmek için tasarlanmıştır.

CSS : Stil Sayfaları , geliştiricilerin son kullanıcıya nasıl bir web sayfasının sunulması gerektiğini belirlemek için kullandıkları koddur. Web sitenizin görünümünü biçimlendirir ve yazı tipleri, renkler, resimler, menüler vb. için genel stilleri ayarlar.

Favicon : Belirli bir web sitesi ile ilişkili, genellikle şirket logosunu veya varyasyonunu içeren küçük bir simge görüntüsü. Favicon, tarayıcının başlık çubuğunda veya sekmesinde görüntülenir ve yer imleri ile birlikte görüntülenir.

HTML :  Web sayfalarını oluşturmak ve metin, resimler, video ve web’deki bağlantılar gibi içeriği görüntülemek için kullanılan biçimlendirme dilidir. Genellikle web geliştiricisinin CSS, PHP ve JavaScript gibi işlevsellik kazandırmasına izin veren diğer dillerle birlikte kullanılır.

Meta Tag : Bir web sayfası hakkında açıklama, yazar, telif hakkı vb. Gibi bilgileri depolayan bir HTML etiketi. İşlevi, bir web sayfası ve içeriği hakkında bilgi sunmaktır. Arama motorları, bu bilgileri web sitelerini kategorize etmek ve arama motoru sonuç sayfalarında  bilgi görüntülemek için kullanır.

Navigasyon : Bir web sitesinde görünen hareket unsurlarıdır. Öncelikle bir web sitesinin üst kısmında veya her iki yanında yer alan “menü çubuğuna” atıfta bulunurken, sayfanın alt kısmında metin bağlantıları da içerebilir.

Sayfa şablonu (Page template):   Bir web sitesi, özellikle içerik yönetimi sistemleri kullanılarak oluşturulmuş web siteleri için benzersiz bir sayfa düzeni. Ortalama olarak, bir web sitesinde 5-10 sayfa şablonu bulunur. Örneğin, bir web sitesinin ana sayfası ve iletişim sayfası farklı görünmesi için farklı şablonlar hazırlayıp kullanır.

Responsive design (Duyarlı tasarım) : Masaüstünde, cep telefonunda veya akıllı telefonda görüntülendiği ekrana uyan bir web sitesi diye özetleyebiliriz . Medya sorguları, web sitesinin görüntülendiği cihazın çözünürlüğünü bulmak için kullanılır. Ardından esnek görüntüler, akışkan ızgaralar ve site menüsü ekrana uyacak şekilde ayarlanır.

Arama Motoru Optimizasyonu (SEO) :  Arama motorlarının, organik arama sonuçlarında daha üst sırada yer almak için web sitenizdeki bilgileri anlamalarına yardımcı olmak. Bu, web sitenizdeki resimler için başlık etiketleri, meta açıklamaları ve ALT etiketleri içermeyi içerir.

SEF (SEO Dostu URL) : URLnin anlamsız karakterlerden oluşması yerine, anlamlı olması ve başlık (‘title’ etiketi) ile uyumlu olmasıdır. Yani aslında title etiketinden tutun, URL, başlık, içerik gibi tüm öğelerin birbiriyle uyumlu olması gerekir. Örn: https://www.yazilimbilisim.net/veritabani/mssql/sql-serverda-fonksiyon-kullanimi/

AMP: Accelerated Mobil Pages (Hızlandırılmış Mobil Sayfalar) olan AMP web sitelerinin mobil cihazlarda çok daha hızlı çalışmasını sağlamak amacı ile kurulan bir frameworktür.

Slider:   Genellikle bir web sitesinin ana sayfasına yerleştirilen, dönen bir görüntü afişidir. Farklı içeriği vurgulayan ve görüntü veya video içeren bir “slayt gösterisi” türü biçimidir.

Site haritası (Sitemap): Bir web sitesinin sayfalarının ve içeriğinin global, hiyerarşik bir görünümünü gösteren bir belge. Tasarım başlamadan önce bir web sitesinde hangi içeriğin gerekli olduğunu bilmek önemlidir, çünkü genellikle bir web sitesinin yeniden tasarımındaki ilk adımlardan biridir. Bir site haritası, bir web sitesi içindeki tüm sayfalara bağlantılar sunan bir web sayfası da olabilir.

User eXperience (UX – Kullanıcı deneyimi) :Kullanıcının arabirimle olan etkileşimidir. Kullanıcı deneyimi için genelde wireframe araçları ile tanımlanır, ancak web tasarım ve geliştirme sürecinin her aşaması kullanıcı deneyiminden etkilenir.

User Interface (UI – Kullanıcı Arayüzü) : Kullanılan bir çok uygulamanı , bilgisayar odaklı olan bir çeşit kullanıcı arayüzüne sahiptir. Masaüstü/dizüstü bilgisayarlar, tabletler, akıllı telefonlar, akıllı televizyonlar, yeni nesil akıllı saatler, beyaz eşyalar, sürücü ekranları, navigasyonlar, gps’ler için yapılan grafiklerdir. Kullanıcıların cihazları daha iyi kullanmaları için geliştirilen grafik ve yazıların tamamıdır.

Wireframe : Web sayfasının içeriğini herhangi bir tasarım öğesi olmadan göstermek için görsel bir kılavuz. Herhangi bir grafik veya metin içermeyen bir sayfanın yapısını önerir. Bu, tasarımın dikkatini dağıtmadan içeriğin ve hiyerarşinin düzenine odaklanmaya yardımcı olur. Genellikle kağıt üzerinde sayfaların genel hatları olarak da değerlendirilir.

WYSIWYG :“Neyi Nasıl Görmek İstiyorsan” anlamına gelmektedir. Bu, metin ve grafikler için stilleri uygulayan ve kullanıcının içeriğinin nasıl göründüğünü görmesini sağlayan bir CMS içindeki arabirimdir. Bu pazarlamacılar bilgi kodlamadan kendi web sitesinde içerik düzenlemelerine olanak tanır. Genellikle DW yada Visual Studio gibi programlar ile sürükle bırak sayfa yapmak için kullanılan bir ifadedir.

Accessiblity (ARIA Erişebilirlik) : Temel olarak, ekran okuyucuları kullanan görme engelli ziyaretçileri, ses getiren işitme engelli ziyaretçileri, renkli kör kişileri veya başka engelli olanları da içerecek şekilde bir web sitesinin engelliler tarafından kullanılmasını ifade eder.

AJAX : Asynchronous JavaScript ve XML harflerinin birleşiminden oluşur. AJAX genellikle dinamik web uygulamaları oluşturmak için kullanılır ve bir ziyaretçinin bulunduğu sayfayı yeniden yüklemek zorunda kalmadan eşzamansız veri alımına izin verir.

Anchor : Baska sayfalardan sayfaya verilmiş olan linktir. Arama motorları tarafından backlink oluşması için önemlidir.

Backlink: Farklı sitelerden siteye verilen linktir. Genellikle referens verilirken kullanılır. Sitenin popülerliğini etkileyen bir unsurdur.

Bad neighborhood :“Kötü mahalle”, sitenizin barındırıldığı sunucuyu belirtir. Spam kullanan veya siyah şapka SEO uygulamalarını kullanan diğer sitelere ev sahipliği yapan bir sunucuda barındırılan bir site arama motorları tarafından sadece bu sitelere olan yakınlıklarından dolayı cezalandırılabilir.

BreadCrumb (Ekmek Kırıntısı) : Sayfa İşaretleri, genel olarak bir web sayfasının üst kısmında görünen ve sayfaları gösteren ve bulunduğunuz sayfadan önce görünen alt bölümleri gösteren gezinme öğeleridir. Anasayfa > Kategori >Web Tasarımı > CSS > CSS Renk Kodları gibi görünen kısımdır. Web sayfalarının en önemli unsurlarından biridir. Hansel ve Gretel hikayesinden ilham alınarak isimlendirilmiştir.

Browser: Kullanıcıların sayfaları ziyaret etmek için kullandığı programlardır. Web sitelerini yorumlayıp grafiksel olarak göstermek için kullanılan programlar da denilir. Safari, Firefox, Google Chrome, Opera, ve Internet Explorer örnek olarak verilebilir.

Cache /  Caching : Sayfaları belleğe almak anlamına gelir. Cache yapılan sayfalar  daha sonraki girişlerde daha hızlı olarak ulaşılabilir.

Client  Side:  İstemci (Tarayıcı) tarafında çalışan script ifade etmek için kullanılır.

Server Side : Sunucu taraflı çalışan scriptleri ifade etmek için kullanılır.

Deprecated:  Kullanımdan kaldırılan kod, dil özelliklerinde artık bulunmayan koddur.

DNS: Domain Name Service Temel olarak, IP adreslerini alan adlarına dönüştüren şey budur. Etki alanı adınızı bu sunuculara atadığınızda DNS sunucularına web sunucunuzun IP adresi verilir. Birisi alan adınızı kendi web tarayıcısına yazdığında, bu DNS sunucuları alan adını IP adresine çevirir ve tarayıcıyı doğru web sunucusuna yönlendirir.

E-Commerce: Online ticaret yapan alış veriş sitelerini ifade eder.

Element: XML içindeki bloklara verilen isimlendirmedir.

.htaccess :  .htaccess dosyası, Apache sunucularında varsayılan dizin seviyesi yapılandırma dosyasıdır.

HTTPS: HTTP benzeri bir protokoldür. Güvenlik gerektiren durumlarda bu protokol kullanılır. HyperText Transfer Protocol over SSL (Secure Socket Layer)  anlamına gelir.

HTML Tag: HTML etiketlerine verilen isimdir. Örnek <p>, <img>

Permalink: “Sürekli bağlantı” ın kısaltması Genellikle yalnızca bloglarda kullanılır, permalink belirli bir blog yazısının daimi web adresidir. Çoğu blogda sürekli değişen içeriğe sahip olduğu için permalink, okuyucuların ana sayfadan veya ana kategori sayfasından çıktıktan sonra bile belirli yayınlara yer imi koymalarını veya bu yayınlara bağlanmalarını sağlar.

Plug-In: Bir eklenti, bir web sitesinin özelliklerini genişleten bir parça üçüncü parti kodudur.

Property: Özellik bir CSS terimidir ve kabaca bir HTML etiketi ile eşdeğerdir.

Resolution: Bir ekranda görüntülenen fiziksel piksel sayısını (1280 × 1024 gibi) gösterir. Baskı çözünürlüğünün aksine, ekrandaki çözünürlüğü değiştirerek değiştirilebileceği için ekran çözünürlüğü bir inç başına piksel veya nokta sayısı ile ilgili değildir (tabii ki ekranın fiziksel boyutunu değiştirmez) ). Bununla birlikte, görüntünün ekrandaki görünüşü üzerinde çok az etkili olmasına rağmen, bir görüntünün çözünürlüğü genellikle inç başına piksel cinsinden ifade edilir.

Script: Genellikle HTML kodlarının daha dinamik hale getirmek için kullanılan program kodlarıdır. Webde script en çok javascript ismi ile anılır.

Web Server: Web sunucusu, yazılım yüklenmiş bir bilgisayardır ve web sitelerini ve sayfaları barındıracak ve başka yerlerde bulunan İnternet kullanıcılarının kullanımına sunan ağ ortamlarıdır.

 

Yorum Yap